Somali (Qibla App)

Hel Jihadda Qibladda ka xiggto!

Qiblada (Af-Carab: Qiblah, qiblah,   jihada') waa jihada dhanka Kacbada ee Masjidka Xurmada leh ee Maka, kaas oo ay isticmaalaan Muslimiintu dhinacyo kala duwan oo diini ahao ahan alaukar gaad. Islaamka dhexdiisa waxa la aaminsan yahay em Kacbada é tahay goob xurmo ah oo ay dhiseen nebi Ibraahim iyo Waxyiga ka hor, Muxammad iyo xertiisa oo Madiina ku sugnaa waxay la kulmeen Yeruusaalem si ay u tukadaan. Inta badan masaajida waxa ku jira mihraab (niche darbi) oo tilmaamaya jihada qiblada.

Qiblada sidoo kale waa jihada loo galo ixraamka (xaalka xurmada leh ee xajka); jihada loo jeediyo xooluhu xilliga dhabihah (gowraca islaamka); jihada lagu taliyay em la sameeyo duco (ducyo); jihada laga fogaado marka la é dejinayo ama candhuufayo; iyo jihada é u jihaysan yihiin marxuumiinta marka la aasayo. Qibladu waxa laga yaabaa em lagu arko iyadoo si sax ah u soo jeedda Kacbada (cayn al-kacbada) ama u jeedda jihada guud (jihaadka al-kacbada). Inta badan culimada islaamku waxay qabaan em jihaadka al-kacbada la aqbali karo hadii aan la xaqiijin karin cayn al-kacbada.

Waxaa aynu rumaysan nahay em Qur'aanka uu Eebbe af ahaan ugu soo dejiyey nebigii ugu dambeeyay, Muxammad, isagoo u soo mariyey malaa'ig Jibriil [15] [16] si kordheysa muddo 23 sanoi Rambil ah, markii uu Muxammad ahaa 40 jir. ; oo lagu soo gabagabeeyay 632, sannadkii dhimashadiisa.[11] [18] [19] Muslimiintu waxay Qur'aanka u arkaan mucjisada Muxammad ee ugu muhiimsan; caddaynta nebinnimadiisa;[20] iyo dhambaalka taxane ah oo farriimo rabaani ah oo ka bilaabmaya kuwii loo soo dejiyey Aadam, oo ay ku jiraan Tawreed, Sabuur iyo Injiil. Erayga Quraanku wuxuu ku soo arooray ilaa 70 jeer qoraalka laftiisa, magacyo iyo kelmado kale ayaa sidoo kale la sheegay inay tixraacayaan Quraanka.[21] Quraanku waxa é muslimiintu u malaynayaan em aanu si fudud u waxyoon ilaah, balse uu yahay hadalka dhabta ah ee ilaahay.[22] Muxammad ma qorin maadaama uusan aqoon sida wax loo qoro. Sida dhaqanku qabo, dhowr ka mid ah asxaabtii Muxammad waxay u adeegi jireen culimmo, iyagoo duubi jiray waxyiga.[23] Wax yar ka dib geeridii nebigu, waxa qur'aanka ururiyey saxaabi, oo qaybo ka mid ah qoray ama xafiday.[24] Khaliif Cuthmaan waxa uu sameeyay nooc caadi ah, oo hadda loo yaqaan codex Cuthmanic, kaas oo guud ahaan loo tixgeliyo nooca qadiimiga ah ee Quraanka maanta loo yaqaan. Waxaa jira, si kastaba ha ahaatee, akhrinyo kala duwan, oo inta badan ay ku kala duwan yihiin macnaha.[23]

Ducadda Salaaddu waa salaadda waajibka ah ee la akhriyo maalintii shan jeer, sida uu qur'aanka kariimka ah ku sheegay: “Ogayna salaadaha labada daraf ee maalinta iyo khaeenya alakahatiahisa x cera, (114) Salaadda waxaa guud ahaan lagu akhriyaa luqadda Carabiga; si kastaba ha ahaatee Imaam Abuu Xanifah oo mad-habka Xanafiyada loogu magac daray ayaa ku dhawaaqay em salaadda lagu tukan karo luqad kasta shuruud la'aan. Labadiisii ​​arday ee dugsiga abuuray: Abuu Yuusuf iyo Muxammad Al-Shaybaani, si kastaba ha ahaatee, way ku heshiin waayeen oo waxay rumaysnaayeen in ducada lagu tukan karo luqado aan Carabi ahayn oo hadabi. Dhaqannada qaar ayaa qaba em markii dambe Abuu Xaniifa ku raacay oo uu beddelay go'aankiisii; si kastaba ha ahaatee waligeed ma jirin cera caddaynaya arrintan.[7] Fiqigii Xanbali Ibnu Taymiyah ayaa soo saaray fatwo uu ku dhawaaqayo mid la mid ah. Ilaa sannadihii 1950-aadkii, Ismaaciiliyiinta Hindiya iyo Paquistão waxay ku tukanayeen salaadda luqadda Jamaacada Khana ee deegaanka.[9]