دروس کلام استاد ربانی گلپایگانی

بسم الله الرحمن الرحیم

شیخ علی بن محمد تقی اخگری « ربانی گلپایگانی » (ت 1334 ش )

آیت الله حاج شیخ علی ربانی فرزند حاج محمدتقی اخگری در مرداد ماه سال 1334ش در روستای دستجرده از توابع گلپایگان دیده به جهان گشود.

او همزمان با کسب معارف دینی، تحصیلات جدید را تا اخذ مدرک سیکل قدیم به پایان رسانید و در اوائل دهه پنجاه، به جهت شوق و علاقه ای که به فراگیری علوم اسلامی داشت با تشویق والد باتقوایش و همت سید جلیل القدر حجت الاسلام سجادی که در روستای دستجرده به تبلیغ دین می پرداخت، به شهر مقدس قم عزیمت نمود و در حوزه علمیه «مدرسه مؤمنیه»مشغول به تحصیل شد و تا پایان دهه پنجاه، دروس سطح را به اتمام رسانید. او پس از گذراندن دوره سطح، حدود ده سال در درس خارج فقه و اصول شرکت جست و با ذوق و استعداد و تلاش بی وقفه، جایگاه علمی برجسته ای را در حوزه علمیه کسب کرد و از زمره بهترین اساتید حوزه و دانشگاه بشمار می آید. او همگام با تحصیل دروس حوزوی «اعم از سطح و خارج»، به تدریس در زمینه ادبیات در مدرسه آیت الله گلپایگانی و منطق، معانی و بیان، فلسفه، عقاید و اصول فقه در محافل علمی دیگر نیز مبادرت نمود و با تشکیل رشته تخصصی علم کلام از سوی شورایعالی حوزه علمیه و با نظارت آیت الله سبحانی در مؤسسه امام صادق (ع)، علاوه بر ایفای نقش در مقام مشاور عالی، تا کنون به تدریس اشتغال داشته است، چنانکه از سال 1377 تاکنون در مدرسه فیضیه در زمینه مباحث کلامی به روش درس خارج، محفل تدریس دارد.

آیت الله ربانی از معاریف، فضلاء، اندیشمندان و محققان شیعه عصر حاضر شناخته می شود. او از اساتید و صاحبنظران مطرح و برجسته در علم کلام اسلامی بشمار می آید که به عرصه تدریس، تحقیق و تالیف روی آورده و کتب و مقالات فراوانی را به رشته تحریر درآورده است و در مباحثات علمی بین المذاهبی در داخل و خارج نیز نقش برجسته و موثری داشته است.

وی از اوایل دهه شصت به مقوله تحقیق و تألیف روی آورد و مقالات بسیاری (حدود دویست مقاله و شاید بیش‌تر) در مطبوعات و مجلات علمی مانند نور علم، کیهان اندیشه، کیهان فرهنگی، مکتب اسلام، فصلنامه کتاب نقد، قبسات، مجله تخصصی کلام اسلامی،فصلنامه انتظارموعود(عج)، معارف عقلی و ... از این ایشان منتشر شده است.

برخی از آثار او چون؛ مناهج الاستدلال، تلخیص الإلهیات (محاضرات فی الإلهیات)، الإلهیات فی مدرسهٔ اهل البیت (ع)، ما هو علم الکلام، کلام تطبیقی، فرق و مذاهب کلامی، ایضاح المراد، در آمدی بر کلام جدید، عقاید استدلالی، امامت در بینش اسلامی، امامت اهل بیت علیهم السلام از دیدگاه قرآن و روایات، براهین و نصوص امامت از متون درسی مراکز علمی است.

او علاوه بر تحقیق و تدریس در حوزه علمیه، تدریس در دانشگاه را نیز آغاز نمود و در برخی از دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها مانند دانشگاه قم، تربیت مدرس، دانشگاه باقر العلوم و... در زمینة معارف دینی دعوت به تدریس شد.

------------

الف) اساتید دروس سطح :

اساتید دروس فقه و اصول:

1.آیت الله شیخ محمد تقی ستوده (مکاسب و کفایه)

2. آیت الله میرزا محسن دوزدوزانی(کفایه ج 2)

3. آیت الله شیخ حسین مظاهری (شرح لمعه)

آیت الله شیخ احمد پایانی (مکاسب).4.

5.آیت الله باکویی (مکاسب)

6. آیت الله سیدعلی محقق داماد(مکاسب).

-----------

اساتید دروس قرآن و حدیث:

1.آیت الله شیخ علی اکبرمشکینی ( تفسیر قرآن)

2. آیت الله شیخ حسین نوری همدانی (نهج البلاغه).

اساتید دروس عقاید و کلام:

1.آیت الله میرزا جعفر سبحانی

2.آیت الله مکارم شیرازی.

اساتید دروس فلسفه و عرفان:

1.آیت الله شیخ حسن حسن زاده آملی

2.آیت الله شیخ یحیی انصاری شیرازی

3.آیت الله شیخ محمد علی گرامی

4.آیت الله شیخ ابراهیم امینی

5.آیت الله دکتر احمد بهشتی.

ب) اساتید دروس خارج:

1. آیت الله میرزا جواد تبریزی (خارج فقه)

2. آیت الله میرزا جعفر سبحانی (خارج اصول فقه)

3. آیت الله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی (اصول فقه)

4. آیت الله حاج شیخ حسینعلی منتظری.

از جمله نقش ها و فعالیتهای وی می توان به «عضویت در کمیته فلسفه و کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی »، «عضویت در کمیته فلسفه و کلام حوزه، از ابتدای تاسیس»، «عضو و رئیس کمیته کلام دائرهٔ المعارف علوم عقلی در مؤسسه امام خمینی (ره)»، «نظارت بر مرکز تخصصی کلام به نیابت از حضرت آیت الله سبحانی»، «مدیریت علمی دانشنامه کلام اسلامی در مؤسسه امام صادق (علیه السلام)، «راهنمایی، مشاوره و داوری رساله‌های علمی»، «مدیر مسؤول مجله علمی پژوهشی کلام اسلامی» اشاره کرد.