ANG BATANG HENERAL

Als een van de jongste generaals in het revolutionaire leger van de Filippijnen, stond hij bekend om de geslaagde aanval op de Spaanse kazerne in de gemeente Paombong, zijn overwinning op de eerste fase van Battle of Quingua en zijn laatste positie tijdens de Slag om Tirad Pass tijdens de Filippijns-Amerikaanse oorlog. Vanwege zijn jeugd werd hij bekend als de "Boy General".

Hij was ook bekend als een damesman en werd beschreven door de nationale kunstenaar voor literatuur Nick Joaquin als de "Byron van Bulacan"

Hij offerde zijn eigen leven in de Tirad-pas om generaal Emilio Aguinaldo te laten ontsnappen aan de stijgende Amerikaanse troepen.

*****************************

Si Gregorio del Pilar ay ang pinakabatang heneral na lumaban sa Digmaang Pilipino-Amerikano. Siya ay isinilang sa Bulakan, Bulakan noong Nobyembre 14, 1875 kina Fernando del Pilar te Felipa Sempio.

Si del Pilar ay unang nag-aral kay Maestro de la san jose bij pagkatapos ay nagpatuloy sa paaral nang mananagalong na si Pedro Serrano Laktaw. Nag-aral siya sa Ateneo Municipal de Manila noong 1880 at tumira sa bahay ng kanyang tiyo na si Deodato Arellano kung saan sinasabing itinatag ang Katipunan. Sa murang isipan ni del Pilar natimo ang mapanganib na mensahero ng mga propagandista. Noong Marso 1896, nagtapos siya sa Ateneo sa kursong Bachiller en Artes, binalak niyang magturo subalit sumiklab ang apoy.

Sa murang gulang sumapi siya sa Katipunan. Naging pinuno ng mga katipunero at sumanib siya sa tropa ni Kol. Vicente Enriquez kung saan napalaban siya at bunga ng maigting na pagtatanggol siya ay nahirang bilang tinyente sa gulang na 19. Ginawa siyang heneral ng isang brigada sa gulang na 22.

Ang pagsalakay niya sa Paombong, Bulakan bij Quingwa (ngayon ay Plaridel, Bulakan) ang nagpatanyag sa kanya. Napahanga niya si Aguinaldo bij itinaasappel siya bilang tinyente kung saan pinalaya niya ang lalawigang ito. Nang mamatay si Hen. Antonio Lunasi del Pilar ang humalili sa maliit na hukbo ni Aguinaldo. Nang tinugis sila ng mga Amerikano sa Pasong Tirad noong Disyembre 2, 1899, nagpaiwan siya upang abangan ang mga kaaway habang tumatakas si Aguinaldo.