Tafsiri raman تەفسیری ڕامان

ته‌فسيرى ڕامان له‌ ماناو مه‌به‌ستی قورئان

له‌نوسینی به‌ڕێز: مامۆستا مه‌لا ئه‌حمه‌د كاكه‌ مه‌حموود - به‌ره‌حمه‌ت بێت

تایبه‌تمه‌ هندیهه‌كانی‌ ته‌فسیری‌ ڕامان:

- له‌ دیارترینی‌ تایبه‌تمه‌ندی ته‌فسیری‌ ڕامان ئه‌وه‌یه‌ كه‌ ته‌فسیرێكی‌ مام ناوه‌نده‌ ، نه‌ زۆر كورته‌ كه‌ خوێنه‌ر لێی تێنه‌گات ، وه‌اـهـار لعبانه لــــــــــــــــــــــــــــــــــــ}

- له‌سه‌ره‌تای‌ هه‌موو سووره‌تێك پێشه‌كیه‌كی‌ كورت له‌سه‌ر ناوه‌ڕۆكی سووره‌ته‌كه‌ی نو نوووه‌‌ ، سه‌رجه‌م ئه‌و باس و خواسانه‌هـا وَهَها له.

- لهسهرهتای زۆربهی سوورهتهكاندا هۆكاری هاتنه خوارهوهی سوورهتهكهی هێناوهو ههر ئایهتێكیش هۆی هاتنه خوارهوهی لهگهڵ بوبێ هێناویهتی .. بهڵام مامۆستا تا هۆی هاتنه خوارهوهی (بوخاریی و موسلیم) ههبوبێ, پهنای بۆ هیچ ریوایهتێكی تر نهبردووه.

- وه‌ له‌ زۆربه‌ی‌ شوێنه‌كاندا باس و خواستی‌ فیقهی له‌سه‌ر به‌ندایه‌تی و كڕین و فرۆشتن و ئه‌حكامه‌كانی‌ تر كردووه‌.

- زۆر به‌ وردی باسی‌ بابه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تح ته ته ا نه بابيه بىبارهوه‌ی‌ ئه‌هلی‌ سووننه‌ت و جه‌ماعه‌‌‌‌‌‌‌ له‌سه‌ر زۆربه‌یـ بابه‌ته‌ه هه‌ستیارو خیلافیه‌كان كردوه‌ب.

- به‌وردی تیشكی‌ خستۆته‌ سه‌ر بابه‌تی‌ ناوو سیفاتی‌ خوای‌ ان‌روه‌ردگارو راو بۆچوونی‌ سه‌له‌فی‌ ته‌رجیح داوه‌.

- له‌ هه‌ر شوێنێك پێویست بوبێ رێنمایی ئایه‌ته‌كانی‌ هێناوه‌و باسكردوه‌.

- وه‌ڵامی‌ گومانی ناحه‌زانی ئیسلامیشی داوه‌ته‌وه‌ ، به‌تایبه‌ت له‌سه‌ر بابه‌تی‌ ئافره‌تان و مه‌سه‌له‌ی‌ میرات و شایه‌تیدانی‌ دوو ئافره‌ت و هتد ..

- فه‌رهه‌نگۆكێك دانراوه‌ بۆ ئه‌و وشانه‌ی‌ كه‌ تا ئه‌ندازه‌یه‌ك له‌ رێزمانی‌ ئێمه‌دا به‌كار نه‌هێنراوو نه‌ بیسراو بووه‌ و مانای‌ وؤير بَهَهَهراهَوَهَهراهَوَهَهراهَوَهَهراهَهَهَهراهَهَهَهراهَهَهَهراهَهَهراهَهَهَهراهَهَهَهراهَهَهَهراهَهَهَهَهراهَهَه وَهرا

- سەرجەم فەرموودەو دەقە عەرەبييەكانى ناو ئەم تەفسيرە كراوەتەوە بە كوردى و هيچ دەقێك نەماوە نەكرابێتەوەبە كوردى.

- سەرجەم فەموودەكان لەلايەن (عيرفان ئەحمەد كاكە مەحموود) وە (تخريج و تحقيق) كراوە بە شێوەيەكى زانستيانە, وە لە هەر شوێنێك پێويستى بە تێبينى و سەرنج هەبووبێت لەلايەن لێكۆڵەرى تەفسيرى ڕامانەوە بۆي زياد كراوەو وردبينى بۆ كراوە.

مه‌نهه‌جی مامۆستا له‌ نووسینی‌ ته‌فسیره‌كه‌ی‌:

- مامستستا "به‌ره‌حمه‌ت بێ" له‌ ته‌فسیره‌كه‌یدا له‌سه‌ر رێره‌وو مه‌نهه‌جی سه‌له‌ف رۆشتووه‌و ته‌رجیحی‌ رای‌ سه‌له‌فی‌ داوه‌.

- ته‌فسیری‌ قورئانی‌ به‌ قورئان كردووه‌ ، ئه‌گه‌ر نا به‌ فه‌رمووده‌ ، ئه‌گه‌ر نا به‌ وته‌ی‌ هاوه‌لاَن و پاشان تابعین.

- خۆی دوور گرتووه‌ له‌ ئیسرائلیات و هه‌ندێ راو بۆچوونی‌ دوور له‌ مه‌نهه‌جی‌ سه‌له‌فی‌ ساڵح.

- له‌ بواري‌ ناوو سیفاتی‌ خوای‌ گه‌وره‌دا رێره‌وو مه‌نهه‌جی‌ سه‌له‌ف و پاشینانی‌ ئه‌م ئوممه‌ته‌ی‌ گرتووه‌و ته‌رجیح داوه‌.

- له‌ هه‌ر شوێنێك پێویست به‌ لێكۆڵینه‌وه‌و وردبینی‌ بوبێ ، به‌تایبه‌ت له‌ بابه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ـــــــــــــــــــــــ بـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ}}

- هه‌ر ئایه‌تێك يان سووره‌تێك هۆی هاتنه‌ خواره‌وه‌ی‌ له‌سه‌ر چاوه‌ بوده‌ڕ پێكراوه‌كان هاتبێ ، مامۆستا هێناویه‌‌‌‌‌‌

- ههر جۆره تهفسیرێك لهگهڵ ڕاو بۆچوونی زانایانی پێشینان نهگونجاو بوبێ, وهك ههندێ له راڤهكارانی تهفسیر هێناویانه سهبارهت به (چیرۆكی غهرانیق) و ههر شتێكی تری وهك باسی پێغهمبهر یوسف و سلێمان و داوود و ئهیوب سلاوی خوایان لهسهر بێ .. مامۆستا خۆی به دوورگرتووه لهو جۆره راوبۆچوون و زیاده‌ ڕه‌ویكردنانه‌.

- له‌ زۆربه‌ی‌ ته‌فسیری‌ ئایه‌ته‌كاندا رێنمایی ئایه‌تت‌كانیشی هێناوه‌.