Алифбои тоҷикӣ

Дар алифбои тоҷикӣ 35 ҳарф ва 30 овоз мавҷуд аст. Аз сабаби ду шакли навишт доштани баъзе ҳарфҳо миқдори онҳо аз овозҳо бештар аст. Фарқи овоз аз ҳарф дар он аст, ки овозҳоро талаффуз мекунем ва мешунавем, ҳарфҳоро бошад мебинем ва менависем. Овозҳоро дарозу кӯтоҳ, пасту баланд ва нарму бошиддат талаффуз мекунем. Ҳарфҳо бошад хурду калон ва дастию чопӣ мешаванд.

Йотбарсарҳо инҳоанд — Е е (й + э), Ё ё (й + о), Ю ю (й + у), Я я (й + а).

Овозҳои нутқро мо метавонем ба чунин гурӯҳҳо тақсим намуд: садонок ва ҳамсадо.

Садонок гуфта овозеро, ки ҳангоми талаффузи он ҳавои аз шуш бароянда бе монеа (яъне дар ягон ҷо дакка нахӯрда) ба берун мебарояд, садонок меноманд. Садонокҳо 6 — тоянд: а, и, у (садоноки устувор), о, э, ӯ (садоноки ноустувор).

Ҳамсадо гуфта овозеро, ки ҳангоми талаффузи он ҳавои аз шуш бароянда ба монеаҳо дучор шуда ба берун мебарояд, ҳамсадо меноманд. Ҳамсадоҳо 24 — тоянд: б, в, г, ғ, д, ж, з, й, к, қ, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ҳ, ч, ҷ, ш, ъ. Ҳамсадоҳо аз рӯйи талаффуз ба чунин хел ё ин ки гурӯҳ тақсим мешаванд:

ҳамсадоҳои ҷарангдор 13 — то: б, в, д, з, ж, ҷ, г, ғ, м, н, л, р, й;

ҳамсадоҳои беҷаранг 11 — то: п, ф, т, с, ш, ч, к, х, қ, ъ, ҳ.