Erozyon ve Çığ

Mobil uygulamamız;

Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü tarafından üretilen Su Erozyonu, Rüzgar Erozyonu ve Çığ Haritalarının vatandaşlarımıza sunulması için tasarlanmıştır.

Su Erozyonu;

• Türkiye’de ulusal ölçekte su erozyonu sonucu meydana gelen toprak kayıpları, uluslararası literatürde bir hayli kabul görmüş “Yenilenmiş Evrensel Toprak Kaybı Eşitliği/Revised Universal Soil Loss Equation (YETKE/RUSLE) modeli esas alınarak 10 m konumsal çözünürlükte belirlenmiştir. Toprak kayıplarının yıllara dayalı izleme ve değerlendirilmesinde gerekli araştırmalar ve çalışmalar yoğun şekilde halen sürdürülmektedir. YETKE metodu, genel itibariyle beş farklı çevresel parametrenin bir fonksiyonu olarak işlem görmekte ve bu parametrelerin karşılıklı etkileşiminin bir sonucu olarak birim alanda meydana gelen yıllık toprak kaybını ifade etmektedir.

A = f (R.K.LS.C.P)

Burada;

A : Yıllık toprak kaybı (ton ha-1yıl-1)

R : Yağışın aşındırma gücü (MJ mm ha-1h-1yıl-1)

K : Toprağın erozyona duyarlılığı (ton ha-1ha MJ-1h mm-1)

LS : Arazi eğim uzunluğu ve dikliği (birimsiz)

C : Bitkisel örtü ve ürün yönetimi (birimsiz)

P : Toprak koruma yöntemleri (birimsiz)

• Kullanıcılar su erozyonu şiddet sınıflarını haritada görebilecek ve altlık haritalar vasıtasıyla istediği alanda miktar bilgisine ulaşabilecektir.

• Bulunduğu alan için resim ve görüşlerini bizimle paylaşarak haritanın doğrulanmasında ve güncellenmesinde katkıda bulunabilecektir. Konuma gitmeden değerlendirme ise veri sağlığı açısından yapılamayacaktır. Konumda su erozyonu ile ilgili diğer konular hakkında yine görüş alınabilecektir.

• Su erozyonu için 25 havza ve 81 il için hazırladığımız eğim ve arazi örtüsü dayalı istatistikleri ve haritaları indirebilecektir.

Rüzgar Erozyonu;

• Rüzgar erozyonuna ülkemizde genellikle kurak ve düz alanlar kaynaklık etmektedir. Ancak, etki alanı kaynak alanından çok daha fazla olmaktadır. Bu gaye ile Genel Müdürlüğümüz RWEQ (Revisede Wind Erosion Equation/Yenilenmiş Rüzgar Erozyonu Eşitliği) modelini kullanarak rüzgar erozyonu haritasını oluşturmuştur.

• Vatandaşlarımız harita üzerinde rüzgar erozyonu şiddet alanlarını görebilecek ve miktar sorgusu yapabilecektir.

• Geri bildirim yine yapılabilecektir. Altlık haritalar kullanılarak seyahat ve gezi planlamasında rüzgar erozyonu dikkate alınarak olası can ve mal kaybının önüne geçilebilecektir.

Çığ Haritaları;

• Bir çığ;

1-Başlama (Başlangıç) Bölgesi

2-Akma Bölgesi (Hattı)

3-Birikme (Durma) Bölgesi olmak üzere 3 kısımdan oluşur.

• Potansiyel çığ başlama bölgelerinin (PÇBB) sınırları kullanılarak çığ alanlarında hareketliliği olan insanların kullanımına sunulmak üzere bir cep telefonu uygulamasıdır. Bu uygulamayı cep telefonuna indiren şahıslar çığ başlama bölgesine yaklaştığında uyarılmaktadırlar. Çığ başlama bölgelerinde 1-3 gün içerisinde yağmış taze kar kütlesi çığ tehlikesi oluşturmaktadır. Bundan dolayı dağlık alanlarda çığ başlama bölgelerinde faaliyette (Yürüyüş, kayak, av, iç güvenlik harekatı) bulunan insanların 1-3 günlük taze kar kütlelerinin bulunduğu başlama bölgelerinde çığın başlamasına sebebiyet vermemeleri gerekiyor. Dolayısıyla PÇBB alanında (1-3 gün içerisinde yağmış taze kar var ise) yürümek, kayak yapmak, patlatma yapmak vb. faaliyetlerden sakınılmalıdır.

• Mobil uygulama ile dağlık alanda PÇBB alanına yaklaştığını/ girdiğini bu bölgede çığa maruz kalabileceği gibi çığ başlamasına da sebep olabileceğini bildirmektedir.

• Veri güvenliği açısından kullanıcıların şifre talep etmesi gerekmektedir. Bu konuda kolaylık sağlanacaktır.

• Çığlar, kar kaplı dağlık alanlarda meydana gelen yerel dinamik olaylardır. Mevcut kar örtüsünün yapısı, yerel topoğrafya ve klimatik faktörler arası etkileşimler sonucu oluşurlar ve dağlık bölgelerde yollara, ormanlara, turizm ve altyapı tesislerine zarar verebilmekte ve insan hayatını da tehdit edebilmektedir.