الشيخ محمد بن إسماعيل العمراني

ترجمه قاضی محمد بن اسماعیل العمرانی

_

(نام، نام مستعار، نسب او) و تولد:

او عبارت است از: ابو عبدالرحمن القاضی، فقیه ناصر السنه، سرکوب کننده بدعت، صاحب تحقیق در علوم - در همه حال به علم و تحصیل و فتوا مشغول است (محمد بن اسماعیل بن محمد). بن محمد بن علی بن حسین بن صالح بن شاعی العمرانی، لقب صنعانی، ولادت و تربیت). او در اول بهار سال 1340 هجری قمری به دنیا آمد.

(نام مستعار او:)

قاضی محمد بن اسماعیل معروف به (العمرانی) بود، اگرچه در صنعا به دنیا آمد و بزرگ شد و پرورش یافت و علت شهرت او به (العمرانی) این است که اصل و نسب خاندانش اهل شهر است. عمران و اولین کسی که از خانواده خود به صنعا نقل مکان کرد، جدش، قاضی علی بن حسین بن صالح بن شعی العمرانی است. ق) و این پدربزرگ در دوازدهمین قرآن هجرت پیامبر به صاحبش و اهل بیتش افضل الصلوة و السلام در صنعا سکنی گزید و او اولین کسی است که از این خاندان علم خوانده است.

و کلمه (شهری) یادگاری از غلبه او و اولادش تا امروز شد و بی این کلمه را با توجه به وطن کهن ترین اجداد نمی دانند وگرنه امروزه از اهل صنعا هستند.

(زنان و تعداد فرزندانش :)

فرزندان ذکور او پنج نفر هستند: عبدالرحمن، دکتری که در دانشکده هنر تحصیل می کند، عبدالغنی، که امسال از دانشگاه اردن مدرک دکترا خواهد گرفت، عبدالملک با مدرک فوق لیسانس، عبدالغنی. الوهاب و عبدالرزاق متخصص در امور مالی و دیپلماتیک و مادر همه خانم لطیفه الحبل رحمت الله علیه.

و اما همسر فعلی او که پس از فوت لطیفه با او ازدواج کرد و دختر عالم آزاده و شهید احمد المتعه است، فرزندی نه پسر و نه اناث ندارد.

(وضعیت علمی خانواده ایشان :)

خاندان مؤلف ترجمه، خاندانی کهن در علم هستند که ریشه در فضیلت و عدالت و قضا دارند و اجداد ایشان در نشر علم سهم داشته اند و از نظر تربیتی و ارشادی و تألیفی در آن کوشیده اند. قاضی او را عالم محمد بن علی العمرانی یافت و از برجسته ترین شاگردان شیخ اسلام قاضی عالم محمد بن علی الشوکانی بود و عقل قوی و سریع فهم و درک خوب. بصیرت ادراکی در این عصر کمتر حضور دارد با تواضع و روی گردانی از دنیا و مشغول نشدن به آنچه که دیگران کمتر از او بدان مشغولند و به مراحل اصلاح جسم می پردازد و نه به آنچه شبیه است. آن که با علم ظاهر شود خداوند فواید و منفعتش را با علمش چند برابر کرده است الکشاف و الطویل و حواشی آن و کتب دیگر) کلام شیخ اسلام قاضی محمد بن علی الشوکانی خاتمه یافت. در ترجمه شاگردش، قاضی، قاضی محمد بن علی الامرانی رحمه الله و قاضی محمد بن علی العمرانی الگوی اعضای این خاندان دیرینه در علم و درستی است. کسانی که در میان قومشان بودند و در جوامعشان مانند ستارگانی هستند در میان هم عصرانشان علما و چراغ های هدایت در علم و فضیلت و نیکی و اصلاح هستند.

(زندگی علمی او :)

الف- مرحله اول درخواست:

شیخ ما قاضی علامه (محمد بن اسماعیل العمرانی) از آغاز طلب علم خود می گوید و با تشویق بزرگانی که مرا در بین قضات و علما می شناختند، می فرماید: به من گفتی (تو پسر قاضی اسماعیل بن القاضی محمد هستی..) جدت از علمای بزرگ صنعا و جدت پدرت بود (برای اینکه مرا به طلب علم و رسیدن به علم برانگیزد. و با این تشویق روحم در آرزوی علم بود لذا در هفت سالگی برای ورود به دبستان الفالحی پیشقدم شدم.اخلاق - نحو - خوشنویسی - بنایی - حساب - هندسه - جغرافیا - سلامت و گواهینامه گرفتم. از مدرسه در آن، سپس در روز افتتاح به مدرسه اصلاح نقل مکان کردم و تمام اختصارات ابتدایی ذکر شده را برداشتم، اما بالاتر و بالاتر از اول بود و در سال جدید از زمانی که وارد این مدرسه شدم، من آن را با مدرکی بالاتر از اولی گذاشتم و این گواهی که با همکارانم در این مدرسه گرفتم اولین گواهینامه هایی بود که به فارغ التحصیلان آن داده شد و اولین کلاسی بود که از آن فارغ التحصیل شدم.

ب - مرحله دوم درخواست:

شیخ بزرگوار ما، قاضی گرانقدر، قاضی بزرگ (محمد بن اسماعیل العمرانی) که خداوند او را حفظ کند، در مورد طلاب علم در این مرحله می فرماید: «در دوران تحصیل در مدرسه بیر العزاب خواندم. و چاه خورشید) نزد استاد غالب الحرازی و در مدرسه الروضه نزد استاد الحسن بن ابراهیم در سال 1354 هجری قمری به چهارده سالگی رسیدم و به مسجد اعظم صنعا نقل مکان کردم. به مسجد الفالحی، پس قرآن کریم را بر قاری (محمد بن اسحاق)، فقیه (المراسبی) و عالم نابینا یحیی (الکبسی) تلاوت کردم.