Shamoili Muhammadiya

Ebu Iso Muhammed at-Termiziy

Şamoili Muhammediye

Muhammeding shaklu-shamoyillari, siyratu-sifatlari, insoniy fazilatlari, boshqa payg'ambarlardan farq etadigan xususiyatlari to'g'risida u bilan birga yurgan, suhbatlaridan bahramand bo'lgan sahobalar hamda nikohida sahobalar hamda nikohida bo'dalar ko'lgan ablayollari as'risidalar bitgan.

İmam Termiziyning "Shamoili Muhammadiyya" kitobi ular ichida qadimiyligi ve rivoyatlarıning sahihligi bilan ajralib turradi. Unda Muhammadning jismoniy va axloqiy xususiyatlariga batafsil ta'rif berilgan. Maslan, ikki kiftlari o'rtasida "Muhammadun rasululloh" deya bitilgan muhri nubuvvatlari bo'lgani, soch-soqollarining oqu-qorasi nechta bo'lganidan tortib, kiyim-kechaklari, oyoq kiyimlari, takqqan uzuchlar-lari, qiqqan uzuchlar-yeal, va yoqtirgan taomlari, ovqatdan oldin va keyin o'qigan duolari, suv ichishlari, xushbo'y narsalarni iste'mol qilishlari, so'zlashish odoblari, xulq-odoblari, kulish va hazil-mutoyibalari, musiqa ve she'riyatga munbosabattlari va she'riyatga munbosabattlari , tilovat va munojotlari, yotish-turishlari, tibbiyotga munosabatlari, kundalik tirikchiliklari, nomu laqablari, umrlarining miqdori, xastalik vafotlari, qoldirgan meroslari va boshqa sifatlari to'gdahida-risida a sifatlari to'gdalik-risida.

Jismoniy tuzilishlari to'g'risida jumladan shunday naql qilinadi: "Ul zotning bo'ylari unchalik novcha jambon, past jambon emas, bosh, qo'l, oyoq va kiftlari yo'g'on, yüzleri qizg'ish, ko'zlari katta , oqi juda oq, qorasi o'ta qora, o'tkir, sochlari quloqlarining yumshoqlarigacha yopib, yelkalariga tegib-tegmay turar, bo'yinlari sochlari orasidan tovlanib, go'yo kumush ko'zdek kondelasaib turar, marjoat terlasakib turar, taralar, biror kishiga kayrilib qaramoqchi bo'lsalar boshlarigina burib qaramay, balki butun gavdalari bilan o'girilib qar edilar. Eski tomonlarini kanday ko'rsalar, orqa tomonlarini jambon shunday ko'rar edilar".