ڤیتامین و کانزاکان

ئایا گۆڕانی دۆخی تەندروستی بەواتای کەمی شتێک دێت لە جەستەدا؟ بزانە جەستەت چۆن مامەڵەت لەگەڵ دەکات کاتێک دەیەوێت پێت بڵێ ڤیتامین و کانزاکانت کەمە.

١. دروستبوونی قڵێش لە کەناری دەمدا، دەگونجێ بەهۆی کەمی ڤیتامین B12ەوە بێت: دروست بوونی قڵیش و ئازار لە دەوروبەری دەم ئاماژەیەکە بۆ کەمی ڤیتامین B12، ئەم ڤیتامینە پێکهاتەیەکی سەرەکییە بۆ دروستبوون و گەشەی خانەکان و بەبێ بوونی ئەم ڤیتامینە، جەستە ناتوانێ بەڕادەی پێویست پێست نوێ بکاتەوە و خانەکانی دەوری لێو دروست بکاتەوە.

ئەم ڤیتامینە بەهەمان شێوە گرنگە بۆ گۆڕینی خۆراک بۆ وزە، هەر بۆیە ماندویی و سەر ئێشەش لە نیشانەکانی کەمی ئەم ڤیتامینەن.

چارەسەر: ئەوە کەسانەی شیر دەخۆنەوە بەدەگمەن ڤیتامین B12یان کەم دەکات و خواردنەوەی تەنها یەک پەرداخی 250 میلیگرامی (پەرداخێکی ئاسایی) لە ڕۆژێکدا کێشەکە چارەسەر دەکات.

٢. کەمبوونەوەی هەستی تام کردن، بەهۆی کەمی ماددەی (زینک)ەوەیە: توێژینەوەیەک لە زانکۆیەکی ئیرلەندا دەریدەخات، ئەو کەسانەی ماددەی کانزای (زینک) لە خوێنیاندا کەمە، کەمتر تامی سوێری (خوێ) دەچێژن.

نیشانەکانی دیکەی کەمی ئەم کانزایە، توشبوونی نەخۆشییەکانی وەک سەرما و هەڵامەتە بە ڕادەیەکی زۆر و دواکەوتنی چاکبونەوەی برین، بەوپێیەی کانزاکە سودێکی زۆری هەیە لە چالاک کردنی سیستەمی بەرگری لەشدا.

چارەسەر: گۆشتی سور (گۆشتی بەرخ و گۆشتی مانگا- قیمە) سەرچاوەیەکی دەوڵەمەندن بە کانزای (زینک) و پێویستە هەفتەی یەک جار ڕێژەیەکی کەمیان لێ بخورێت، سەرچاوەکانی دیکەی دەوڵەمەند بەم کانزایە، گوێز و دانەوێڵەیە.

٣. نا ئارامی گەدە، بەهۆی کەمی ڤیتامین A: دەبێتە هۆی زیادکردنی ئەگەری توشبوون بە نەخۆشی بەهۆی بەکتریاوە.

چارەسەر: خواردنی گوێزەرێک ڕۆژانە باشترین و ئاسانترین چارەسەرە، خۆراکەکانی دیکەی دەوڵەمەند بەم ڤیتامینە، جگەر (دوو هەفتە جارێک)، بەڵام ئافرەتانی دووگیان دەبێت ئاگاداری خواردنی جگەر بن، چونکە ڕێژەیەکی زۆر لە ڤیتامین A تێدایە و زیانی بۆ کۆرپەلە هەیە.

٤. هەستکردن بە ئازار لە هەموو جەستەدا، بەهۆی کەمی ڤیتامن D :لاوازی ئێسک نیشانەی کەمی ڤیتامین D دەگەێنێت بۆماویەکی درێژ، بەڵام ئازاری هەموو جەستە و لاوازی و ماندویی نیشانەی کەمی ئەم ڤیتامینەیە بۆ ماوەیەکی کورت.

چارەسەر: خواردنی ماسی چەور (ڕۆنی ماسی)، گەر هەفتەی دوو جار بخورێت باشترین سەرچاوەی ئەم ڤیتامینەیە، وەک ماسی سالمۆن و ساردین و پیلچارد، هەروەها بەسەربردنی ماوەی 20 خولەک لەبەردەم تیشکی خۆر بەبێ بەکارهێنانی کرێمە دژە خۆرەکان، ڕێگایەکی باشی دیکەی دەستکەوتنی ڤیتامین Dیە.

بو خویندنەوەی دڕیژەی بابەتەکان پروگرامەکە دابەزینن ئیستا