Lamb ji

Senegalskie zapasy (njom w Serer; jagnięcina w Wolof) to bardzo popularny tradycyjny sport w Senegalu, zwłaszcza w regionach Sine-Saloum (wśród Serers1) i Casamance (wśród Diolas). Jest również praktykowany w Gambii.

Senegalskie zapasy, jako sport kontaktowy, obejmują również boks, stąd nazwa „zapasy z uderzeniem”. Zapaśnik może zarówno uderzać, jak i uciekać się do klinczu, aby pokonać przeciwnika.

Oprócz wymiaru sportowego zawiera wymiar kulturowy i folklorystyczny (bakk), który poprzez wydarzenia realizuje tradycję kultury senegalskiej.

Pierwotnie sport amatorski, senegalskie zapasy stały się sportem zawodowym, który przyciąga coraz więcej młodych sportowców i widzów5. Opłaty zapaśników wynoszą dziesiątki milionów FCFA (setki tysięcy euro). Zapaśnicy są pogrupowani w stajnie i należą do federacji (National Wrestling Management Committee, potocznie zwanej CNG), która jest organem zarządzającym tego sportu6.

Poza wymiarem sportowym senegalskie zapasy lub zmagania z uderzeniami mają wymiar kulturowy i folklorystyczny7. Zapaśnicy często próbują zastraszyć swoich przeciwników, nosząc grigris lub przyjmując określony chód podczas wchodzenia na arenę. Opłaty zapaśników wynoszą dziesiątki milionów franków CFA. Zapaśnicy zostali zgrupowani w stajniach i weszli do National Wrestling Management Committee7.

Rytuał

„Fałszywy lew” przed walką

Walka jest otoczona wieloma mistycznymi rytuałami, które są tak wieloma pieśniami odwagi, które mają pobudzić zapaśników. Po tym wszystkim następują ceremonie mające odpędzić pecha przed każdą walką. Poza fizycznym przygotowaniem mbëra (słowo wolofa oznaczającego zapaśników), korowód maratończyków towarzyszący sportowcom na arenie zawodów, dochodzi do skrystalizowania się zbawiennych modlitw, które mają dać zwycięstwo jego protegowanemu, noszącemu szare gris (talizman), a także kąpiele rytualne. Przed każdą konfrontacją, berekat angażuje się w bàkk), która polega na śpiewaniu swojej waleczności, aby zastraszyć przeciwnika i uwieść jego publiczność tańcząc w rytm tam-tamu. Pieśni, śpiewane również przez wyznaczonych griotów i wiśnie morello, które nazywane są wówczas „ndawràbbin”.

Konieczne jest również wyraźne odróżnienie tradycyjnych modalności różnych historycznych form zapaśnictwa senegalskiego od jego współczesnej praktyki zwanej również „zapasami afrykańskimi”. Ta ostatnia wynika z dążenia do unifikacji, mającej na celu umożliwienie różnym grupom etnicznym spotkania się w jednolitym stylu; ten styl syntezy został wybrany dla Igrzysk Frankofońskich (Nicea, początek września 2013). Ten nowy styl zawiera również specyficzny rytuał. Ani ta kreacja nowoczesnej walki, ani przyjęte rytuały nie są sprzeczne z tradycyjnymi formami praktyki. Jest to nowa harmonizacja, w dużej mierze wspomagana przez CONFEJES, która zapewniła edycję dwóch dzieł koordynowanych przez Frédérica Rubio. Jedna dotyczy różnych stylów wrestlingu i różnych zapaśników, którzy prowadzili prace nad pierwszym zbiorem danych na temat walk w Afryce. Druga jest wynikiem pozwalającym położyć podwaliny pod styl syntezy pozwalający otworzyć praktykę na wszystkie kobiety, mężczyzn i dzieci wszystkich narodów.

Przepisy są bardzo surowe i złożone. Jest stosowany przez trzech sędziów.

Walka trwa dwa razy po dziesięć minut i może obejmować przedłużenia10. Zapaśnicy walczą gołymi rękami i bez żadnej ochrony11.