Plato [Book]

Plato (/ pléɪ t oʊ / PLAY-toe; [2] Grieks: Πλάτων Plátōn; 428/427 of 424/423 - 348/347 v.Chr.) was een Griekse filosoof geboren in Athene tijdens de klassieke periode in het oude Griekenland. Hij stichtte de Platonistische school en de Academie, de eerste instelling voor hoger onderwijs op het Europese continent.

Samen met zijn leraar, Socrates, en zijn leerling, Aristoteles, is Plato een centrale figuur in de geschiedenis van de oude Griekse filosofie en de westerse en Midden-Oosterse filosofieën die daarvan afstammen.[a] Hij heeft ook religie en spiritualiteit gevormd.[5] Het zogenaamde neoplatonisme van zijn vertolker Plotinus heeft grote invloed gehad op zowel het christendom (via kerkvaders als Augustinus) als de islamitische filosofie (via o.a. Al-Farabi). In de moderne tijd diagnosticeerde Friedrich Nietzsche de westerse cultuur als groeiend in de schaduw van Plato (bekend als het christendom "platonisme voor de massa"), terwijl Alfred North Whitehead beroemd zei: "de veiligste algemene karakterisering van de Europese filosofische traditie is dat het bestaat uit een reeks voetnoten bij Plato." [6]

Plato was een vernieuwer van de geschreven dialoog en dialectische vormen in de filosofie. Hij stelde problemen op voor wat later alle belangrijke gebieden van zowel de theoretische filosofie als de praktische filosofie werden. Zijn beroemdste bijdrage is de theorie van vormen die bekend zijn bij de zuivere rede, waarin Plato een oplossing presenteert voor het probleem van de universalia, bekend als het platonisme (ook dubbelzinnig platonisch realisme of platonisch idealisme genoemd). Hij is ook de naamgever van platonische liefde en de platonische lichamen.

Men denkt gewoonlijk dat zijn eigen meest beslissende filosofische invloeden, samen met Socrates, de pre-socraten Pythagoras, Heraclitus en Parmenides waren, hoewel er weinig van de werken van zijn voorgangers bewaard zijn gebleven en veel van wat we vandaag over deze figuren weten, is afkomstig van Plato zelf. [b] In tegenstelling tot het werk van bijna al zijn tijdgenoten, wordt aangenomen dat het hele oeuvre van Plato meer dan 2400 jaar intact is gebleven. Hoewel hun populariteit fluctueerde, werden Plato's werken consequent gelezen en bestudeerd. [9] Numenius accepteerde zowel Pythagoras als Plato als de twee autoriteiten die men in de filosofie zou moeten volgen, maar hij beschouwde Plato's autoriteit als ondergeschikt aan die van Pythagoras, die hij beschouwde als de bron zijn van alle ware filosofie - inclusief die van Plato. Voor Numenius is het juist dat Plato zoveel filosofische werken schreef, terwijl de opvattingen van Pythagoras oorspronkelijk alleen mondeling werden doorgegeven.[68]